-> -> -> 10 - Additional information凡人有所一同:饥而欲食,寒而欲暖,劳而欲息,好利而恶害,是人之所生而有也,是无待而然者也,是禹桀之所同也。目辨白黑美恶,而耳辨音声清浊,口辨酸咸甘苦,鼻辨芬芳腥臊,骨体肤理辨寒暑疾养,是又人之所常生而有也,是无待而然者也,是禹桀之所同也。可以为尧禹,可以为桀跖,可以为工匠,可以为农贾,在埶注错习俗之所积耳。是又人之所生而有也,是无待而然者也,是禹桀之所同也。为尧禹则常安荣,为桀跖则常危辱;为尧禹则常愉佚,为工匠农贾则常烦劳;然而人力为此,而寡为彼,何也?曰:陋也。尧禹者,非生而具者也,夫起于变故,成乎修为,待尽而后备者也。人之生固小人,无师无法则唯利之见耳。人之生固小人,又以遇乱世,得乱俗,是以小重小也,以乱得乱也。君子非得埶以临之,则无由得开内焉。今是人之口腹,安知礼义?安知辞让?安知廉耻隅积?亦呥呥而嚼,乡乡而饱已矣。人无师无法,则其心正其口腹也。今使人生而未尝睹刍豢稻粱也,惟菽藿糟糠之为睹,则以至足为在此也,俄而粲然有秉刍豢稻梁而至者,则瞲然视之曰:此何怪也?彼臭之而嗛于鼻,尝之而甘于口,食之而安于体,则莫不弃此而取彼矣。今以夫先王之道,仁义之统,以相群居,以相持养,以相藩饰,以相安固邪。以夫桀跖之道,是其为相县也,几直夫刍豢稻梁之县糟糠尔哉!然而人力为此,而寡为彼,何也?曰:陋也。陋也者,天下之公患也,人之大殃大害也。故曰:仁者好告示人。告之、示之、靡之、儇之、铅之、重之,则夫塞者俄且通也,陋者俄且僩也,愚者俄且知也。是若不行,则汤武在上曷益?桀纣在上曷损?汤武存,则天下从而治,桀纣存,则天下从而乱。如是者,岂非人之情,固可与如此,可与如彼也哉!
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/42
ICS Xunzi: 4/15/7
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/43
ICS Xunzi: 4/15/8
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/44
ICS Xunzi: 4/15/9
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/45
ICS Xunzi: 4/15/10
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/46
ICS Xunzi: 4/15/11
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 10/4/47
ICS Xunzi: 4/15/12
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/48
ICS Xunzi: 4/15/13
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/49
ICS Xunzi: 4/15/14
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/50
ICS Xunzi: 4/15/15
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/51
ICS Xunzi: 4/15/16
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/52
ICS Xunzi: 4/15/17
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/53
ICS Xunzi: 4/15/18
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/54
ICS Xunzi: 4/15/19
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/55
ICS Xunzi: 4/15/20
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/56
ICS Xunzi: 4/15/21
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/57
ICS Xunzi: 4/15/22
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/58
ICS Xunzi: 4/16/1
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/59
ICS Xunzi: 4/16/2
ICS Xunzi: 4/16/3
Harvard-Yenching Xunzi Yinde: 11/4/60